Yangından korunma önlemleri

Gazlı Söndürme Sistemleri. Fm 200 Gazlı Söndürme Sistemleri. Sulu Söndürme Sistemleri. ... Köpüklü Söndürme Sistemleri. Kuru Kimyevi Tozlu Söndürme Sistemleri. Davlumbaz Söndürme Sistemi. Pano İçi (Mikro) Söndürme Sistemleri.

Yangın Dolapları

Yangın dolapları, binanın yangın söndürme sistemindeki suyun bina içinde kullanılması amacıyla tasarlanan ekipmanlardır.

Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik Madde 94‘te yangın dolabı bulunması gereken alanlar belirlenmiştir.

Yüksek binalar,
Toplam kapalı kullanım alanı 1000 m²’den büyük imalathane, atölye, depo, konaklama, sağlık, toplanma amaçlı ve eğitim binaları,
Alanlarının toplamı 600 m²’den büyük olan kapalı otoparklar
Isıl kapasitesi 350 kW’ın üzerindeki kazan daireleri

Yangın dolapları, her katta ve yangın duvarları ile ayrılmış her bölümde aralarındaki uzaklık 30 m’den fazla olmayacak şekilde yerleştirilmelidir. Bu sayede her noktaya yangın dolabından erişim mümkün olacaktır.

Yangın dolaplarının düzenli aralıklarla kontrol edilmesi gereklidir. Uzun süre kullanılmayan veya kullanıldıktan sonra hatalı sarılan yangın dolabı hortumları delinip kesilebilmektedir. Bu da yangın anında yeterli su sağlanamayacağı anlamına gelir.

Yangın Dolabı

İtfaiye Bağlantı Ağızları

İtfaiye bağlantı ağızları, itfaiye’nin bina yangın söndürme sistemine dışarıdan su verebilmesi amacıyla kullanılan sistemlerdir. Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik Madde 97‘de itfaiye su verme ağızı bulunması gereken alanlar belirlenmiştir.

Yüksek binalar
Bina oturma alanı 1000 m²’den büyük binalar
Cephe genişliği 75 m’yi aşan binalar

Köpüklü Söndürme Sistemleri

Köpüklü yangın söndürme sistemleri genel olarak sıvı madde ve yakıtların söndürülmesinde kullanılmaktadır. Köpük öz kütlesinin sıvıdan daha düşük olması nedeniyle köpüğün sıvı üstünde kalması sonucu oksijen ile yanıcı madde ilişkisini keserek söndürme prensibine dayanır.

Köpüklü yangın söndürme sistemleri; köpüklü sprinkler sistemi, köpüklü fışkırtma sistemi, köpük jeneratörü ve köpüklü yangın tüpü gibi farklı kullanım yöntemleri ile uygulanabilir.

Köpüklü söndürme sistemlerinde köpük içeriği yangın tehlike türüne göre farklı şekilde tasarlanabilir.

yaygın kullanım alanları ;Yanıcı ve parlayıcı sıvı depolama alanları

Boya imalathaneleri
Uçak, helikopter hangarları
LNG üretim ve depolama tesisleri
Depolar
Limanlar

Köpüklü Yangın Söndürme Sistemi

Kuru Kimyevi Tozlu Söndürme Sistemleri

Tozlu yangın söndürme sistemleri, söndürücü olarak kimyasal tozun kullanıldığı sistemlerdir. Söndürücü olarak kullanılacak kimyasal tozun bulunduğu kaplar veya büyük tanklar, tozu itmeye yarayan basınçlı azot gazı ile doldurularak tozun yangına püskürtülmesi mantığı ile çalışır.

Tozlu söndürme sistemlerinde, söndürücü olarak kullanılan toz yanıcı madde üzerinde bir tabaka oluşturarak hava ile yanıcı madde arasındaki bağı keser.

Kuru kimyevi tozlu yangın söndürme sistemleri, diğer sistemlere göre çok daha hızlı söndürme sağlarlar. Ancak söndürme işlemi sonrasında bıraktıkları atık nedeniyle büyük ekipman hasarına neden olurlar.

Katı, sıvı ve gaz madde yangınlarında çok etkili söndürme yapabilirler. Kuru kimyevi tozlar, taşınabilir yangın söndürme cihazlarında kullanılabildiği için belirli alanı söndürme amaçlı kullanılabilirler.

Yangın Tüpü

Kimyasal tozlu yangın söndürme sistemleri; yangın tüpleri, otomatik yangın söndürme sistemleri gibi farklı kullanım yöntemleri ile uygulanabilir.

Tavsiye Yazı : Yangın Tüpü Nasıl Kullanılır ?

Davlumbaz Söndürme Sistemi

Davlumbaz yangın söndürme sistemleri, mutfaklarda ocak yangınlarını söndürmek için geliştirilmiş bir sistemdir. Ocak üstünde biriken yağlar, zamanla katı yakıt haline döner ve yangınlara neden olabilirler. Çoğunlukla gaz ve kızgın yağ bulunan ocak yangınlarını diğer yangın söndürme yöntemleri ile söndürmek çoğu zaman mümkün değildir.

Davlumbaz yangın söndürme sistemleri, kızgın yağ yangınları için geliştirilmiş potasyum karbonat bazlı sıvı söndürücü kullanarak yangın söndürmeyi sağlar. Sıvı söndürücü, kızgın yağ yangınları üzerinde köpük şeklinde bir tabaka oluşturarak alevlerin oksijen ile temasını keser.

Davlumbaz söndürme sistemleri, otomatik söndürme sistemi olduklarından ısıya duyarlı olarak yangını algılayıp söndürme işlemini başlatır.

En yaygın kullanım alanları ;

Lokantalar
Oteller
Tatil tesisleri
Endüstriyel mutfaklar
Alışveriş merkezleri
Hastaneler

Davlumbaz Söndürme Sistemi Şeması

Pano İçi (Mikro) Söndürme Sistemleri

Pano içi yangın söndürme sistemleri, elektrik panolarında çıkan yangınları otomatik olarak küçük alanda söndürme amacıyla tasarlanan sistemlerdir. Söndürücü olarak FM 200 gaz türlerinden biri olan HFC-236fa – hekzaflorpropan gazı kullanılır.

yangın söndürme

Gazlı Söndürme Sistemleri

Gazlı yangın söndürme sistemleri, yanıcı madde ile oksijen arasındaki bağı yanmayan gazlar ile kesme mantığı ile üretilen sistemlerdir. Gazlı yangın söndürme sistemlerinin yangını söndürürken aynı zamanda insan için de boğucu veya yakıcı etki göstermemesi gerekir.

Fm 200 Gazlı Söndürme Sistemleri

FM 200 gazı elektriksel iletkenliği olmayan, temiz, renksiz, çevre dostu ve insanlar için zararsız bir yangın söndürme maddesidir. Karbon, flor ve hidrojenden oluşan FM 200, geride herhangi bir kalıntı bırakmadan, öncelikle ısıyı emerek, alevin sönmesini sağlayan bir yangın söndürücüdür. Bu sayede yangından sonra oluşacak iş, zaman ve ekipman kayıplarını en az seviyeye indirir.

FM 200 gazı, 700 Cº’den yüksek sıcaklıkta kullanıldığında gazı bileşiğini oluşturan maddelerin (hidrojen ve flor) ayrışması sonucunda tehlikeli bir hal alır. Bu özelliğinden dolayı yandığında 700 C°’den yüksek sıcaklık ortaya çıkarmayan maddeleri söndürmek için kullanılır.

FM 200 söndürme sistemi, kullanım sonrası temiz bir ortam bırakması nedeniyle elektrik ve elektronik sistemler için kullanılır. En yaygın kullanım alanları;

Novec 1230 Gazlı Söndürme Sistemleri

Novec 1230 gazı, Halon gazı yerine geliştirilen bir yangın söndürme maddesidir. Çok kısa bir süre içerisinde oksijen konsantrasyonunu azaltarak yangınların söndürülmesini sağlar. Novec 1230, 3M firması tarafından icat edilmiş olup Karbon, Flor ve Oksijen içermektedir.

Karbondioksit Gazlı Yangın Söndürme Sistemleri

Karbondioksit gazlı (CO2) yangın söndürme sistemleri, karbondioksit gazının ortamdaki oksijen miktarını çok hızlı bir şekilde düşürmesi ve karbondioksit gazının yarattığı şok etkisiyle ortam sıcaklığını düşürmesi prensibine dayanır. Karbondioksit gazlı yangın söndürme sistemleri kesinlikle insan bulunan alanlarda kullanılmamalıdır. Bunun nedeni çok hızlı azalan oksijen miktarı nedeniyle ani bayılma ve ölüme neden olabilme ihtimalidir.

Metal yangınları haricinde her türlü yangında CO2 gazlı yangın söndürme sistemleri kullanılabilir. En yaygın kullanım alanları;

Inert Gazlı Söndürme Sistemleri

İnert gazlar, doğadan bulunan ve diğer elementlerle -normal şartlarda- reaksiyona girmeyen gazlardır. İnert gazlı söndürme sistemleri, Argon ve Azot gazlarını karışımından oluşan yangın söndürme sistemleridir. İnert gazlı sistemler, gaz boşaldıktan sonra ortamdaki oksijen oranını %12.5 seviyelerine düşürerek fiziksel söndürme sağlanmaktadır.

FM 200, Novec 1230 ve CO2 gazlarına göre avantajı, büyük hacimli söndürme sistemlerinde kullanımının daha kolay olması ve yönlendirme yapılarak tek merkezden daha az gaz ihtiyacı ile söndürme yapılabilmesidir.

FE25 Gazlı Söndürme Sistemi

FE25 gazlı yangın söndürme sistemleri, Dupont firması tarafından üretilen HFC 125 gazını kullanan sistemlerdir. FE25 adı, sistemin ticari olarak bilinen adıdır.

HFC 125 gazı, Karbon, hidrojen ve Flor içeren bir kimyasal bileşik olup ozon tabakasına zarar vermemesi nedeniyle halon gazları yerine yangın söndürücü olarak kullanılmaktadır. Ancak ozon tabakasına zararlı olmamasına rağmen küresel ısınma konusunda karbondioksit gazına göre yaklaşık 3500 kat daha olumsuz etkilidir.

FE 25 gazlı söndürme sistemi de FM 200 ve Novec 1230 gibi halon gazı alternatifi olarak üretilmiştir. Aralarında belirgin büyük farklar bulunmamaktadır.

FE 25 yangın söndürme sistemi, katı, sıvı ve gaz yangınlarında çok etkili olarak kullanılabilir. Yangın söndürme işlemi bittikten sonra geride kalıntı bırakmaz. FE-25 gazı, söndürme işlemi sırasında oksijenin yerini almaz yani ortamdaki oksijen miktarını azaltmaz. Bu nedenle insanlı alanlarda kullanılabilir.

Sulu Söndürme Sistemleri

Sulu yangın söndürme sistemleri, yanıcı maddeyi soğutarak yangın söndürme prensibine göre çalışırlar. Bu nedenle kullanım alanları sınırlıdır. Sulu söndürme sistemleri, kullanıldıkları alandaki ekipmanı büyük oranda kullanım dışı bırakacağından yapısal yangınları söndürmede veya yangın boyutu ekipman kurtaracak seviyeyi aştığında kullanılırlar. Ayrıca yangın sonrası soğutma işlemi için de sulu söndürme sistemleri kullanılır.

Sprinkler Söndürme Sistemleri

Sprinkler sulu söndürme sistemi, yağmurlama yöntemiyle su kullanarak otomatik olarak yangın söndürme prensibiyle çalışan bir sistemdir. Sprinkler söndürme sistemleri su tankı, tesisat boruları, basınç pompası ve sıcaklık ayarlı nozullar gibi ana bileşenlerden oluşur.

Sprinkler yani yağmurlama sisteminde nozul veya sprinkler adı verilen su boşaltım ekipmanlarında sıcaklığa duyarlı olarak patlayan cam tüp sayesinde mekanik olarak otomatik söndürme işlemi başlar. Cam tüplerin içerisinde farklı sıcaklıklarda genleşerek camı patlatan sıvılar bulunur.

Nozul veya sprinkler ekipmanlar, kullanım alanlarına göre tavana doğru, sarkık, gizli veya duvar tipi olarak yerleştirilebilir.

Sprinkler yangın söndürme sistemi, suyla reaksiyona giren ve yayılan maddelerin yangınlarında ve suyun zarar verebileceği ekipmanların söndürülmesi gereken durumlarda kullanılamazlar. En yaygın kullanım alanları ;

Ofisler
Rezidanslar ve Konutlar
Fabrikalar