Bursa, Türkiye'nin önemli sanayi, ticaret ve yerleşim merkezlerinden biri olarak, çeşitli yangın risklerini barındırmaktadır. Bu risklerin en aza indirilmesi ve olası yangınların başlangıç aşamasında kontrol altına alınması, can ve mal kaybını önlemek açısından hayati önem taşımaktadır. Yangın söndürme tüpleri, bu amaçla kullanılan en temel ve etkili araçlardan biridir. Doğru türde ve bakımlı bir yangın söndürme tüpü, yangının ilk anlarında hızlı ve doğru müdahale imkanı sunarak, küçük bir olayın büyük bir felakete dönüşmesini engelleyebilir. Bu rapor, Bursa özelinde yangın söndürme tüplerinin farklı türlerini, doğru kullanım şekillerini, Türkiye'deki ilgili yönetmelikleri, düzenli bakımını, uygun seçim kriterlerini, raf ömrünü ve Bursa'daki yetkili servisleri kapsamlı bir şekilde ele alarak, bölgedeki bireylerin ve kuruluşların yangın güvenliği konusundaki bilgi düzeyini artırmayı hedeflemektedir.

• Yangın Sınıflarını Anlama ve Doğru Söndürücüyü Seçme:

Yangınlar, yanan maddenin türüne göre farklı sınıflara ayrılır. Bu sınıflandırma, yangına en uygun söndürme yönteminin ve dolayısıyla yangın söndürme tüpünün seçilmesi için kritik öneme sahiptir. Ulusal ve uluslararası standartlarda kabul gören temel yangın sınıfları şunlardır:   

• A Sınıfı Yangınlar: Ahşap, kağıt, tekstil, kauçuk ve birçok plastik gibi katı maddelerin yanması sonucu oluşan yangınlardır.

  Bursa'daki evlerde, ofislerde ve bazı sanayi tesislerinde bu tür yangın riski yaygındır. Bu yangınları söndürmek için genellikle sulu, köpüklü veya kuru kimyevi tozlu yangın söndürme tüpleri kullanılabilir.

  Sulu söndürücüler, yanan malzemeyi soğutarak ısıyı uzaklaştırır.

  Köpüklü söndürücüler ise hem soğutma hem de yanan maddenin üzerini örterek oksijenle temasını kesme prensibiyle çalışır.

  Kuru kimyevi tozlu söndürücüler de A sınıfı yangınlarda etkili olabilir.

• B Sınıfı Yangınlar: Benzin, mazot, yağ, alkol, tiner, boya gibi yanıcı sıvıların ve bazı kaynaklara göre yanıcı gazların (bazı kaynaklarda C sınıfında ele alınır) alev almasıyla oluşan yangınlardır.

  Bursa'daki sanayi tesislerinde, akaryakıt istasyonlarında ve bazı depolama alanlarında bu tür yangın riski bulunmaktadır. Bu yangınları söndürmek için köpüklü, kuru kimyevi tozlu veya karbondioksitli (CO2) yangın söndürme tüpleri tercih edilmelidir.

  Köpük, yanan sıvının yüzeyini kaplayarak oksijenle temasını keser ve soğutma etkisi yapar.

  Kuru kimyevi toz da benzer şekilde yangını boğar ve kimyasal reaksiyonu engeller.

  CO2 ise oksijeni ortamdan uzaklaştırarak yangını söndürür ve elektrikli ekipmanlara zarar vermemesi avantajıyla da bilinir.

• C Sınıfı Yangınlar: Propan, bütan, metan gibi yanıcı gazların alev alması sonucu oluşan yangınlardır.

  Bursa'daki doğalgaz tesislerinde ve LPG kullanılan alanlarda bu tür yangın riski mevcuttur. Bu yangınlara müdahalede kuru kimyevi tozlu veya halokarbonlu yangın söndürme tüpleri kullanılabilir.

  Özellikle kuru kimyevi toz, yanıcı gazın alevlenmesini engelleyerek söndürme sağlar.

  Halokarbonlu söndürücüler ise genellikle elektronik ekipmanların bulunduğu ortamlarda tercih edilir.

• D Sınıfı Yangınlar: Magnezyum, titanyum, zirkonyum, sodyum, lityum, potasyum gibi yanabilen metallerin yanmasıyla oluşan yangınlardır.

  Bursa'daki bazı özel sanayi kollarında veya laboratuvarlarda bu tür yangın riski olabilir. Bu yangınlar için özel olarak üretilmiş kuru metal tozlu yangın söndürme tüpleri kullanılmalıdır.

  Bu tozlar, yüksek ısıya dayanıklıdır ve yanan metali soğutarak veya üzerini örterek yangını s

• F/K Sınıfı Yangınlar: Bitkisel veya hayvansal kaynaklı yemeklik yağların ve katı yağların yanması sonucu oluşan yangınlardır.

  Bursa'daki restoranlarda, kafelerde, otellerde ve evlerin mutfaklarında bu tür yangın riski oldukça yaygındır. Bu yangınları söndürmek için özel olarak üretilmiş ıslak kimyasal yangın söndürme tüpleri kullanılmalıdır.

  Bu söndürücüler, yanan yağın üzerinde sabunlaşma benzeri bir etki yaparak alevi boğar ve tekrar tutuşmayı engeller.

Elektrikli ekipmanların karıştığı yangınlar, bazı kaynaklarda ayrı bir sınıf olarak ele alınmasa da (genellikle C sınıfı içinde değerlendirilir), bu tür yangınlarda su veya sulu söndürücüler kesinlikle kullanılmamalıdır. Elektrik iletkenliği nedeniyle elektrik çarpması riskini artırırlar. Bu tür yangınlarda kuru kimyevi tozlu veya karbondioksitli söndürücüler güvenle kullanılabilir. CO2, elektrikli cihazlara zarar vermeden yangını söndürmesiyle öne çıkar.  

Aşağıdaki tablo, yangın sınıfları ve uygun yangın söndürme tüpleri hakkında özet bilgi sunmaktadır:

Yangın SınıfıYaygın Yakıt Örnekleri (Bursa Bağlamında)Önerilen Yangın Söndürme TüpleriTemel Söndürme MekanizmasıBursa'daki Tipik UygulamalarAAhşap mobilyalar, kağıt evrak, tekstil ürünleriSulu, Köpüklü, ABC TozluSoğutma, BoğmaEvler, Ofisler, Okullar, MağazalarBBenzin, motorin (araçlar), yemeklik yağlar (büyük miktarda değil), alkol bazlı temizleyicilerKöpüklü, ABC Tozlu, CO2Boğma, Kimyasal Reaksiyonu KesmeSanayi Tesisleri, Akaryakıt İstasyonları, GarajlarCDoğalgaz (ısıtma), LPG (bazı işyerleri), elektrik panolarıABC Tozlu, HalokarbonluAlevin Engellenmesi, BoğmaDoğalgaz Tesisleri, LPG Depolama Alanları, Elektrik OdalarıDÖzel metal üretim tesislerindeki metallerÖzel Kuru Metal TozluSoğutma, ÖrtmeBelirli Sanayi Kolları, LaboratuvarlarF/KRestoranlardaki kızartma yağları, evlerdeki yemeklik yağlarIslak KimyasalSabunlaştırma, SoğutmaRestoranlar, Kafeler, Oteller, Ev Mutfakları

Aşağıdaki tablo, yangın sınıfları ve uygun yangın söndürme tüpleri hakkında özet bilgi sunmaktadır: